Een toegankelijke samenleving voor iedereen
InleidingToen ze in 2004 te horen kreeg dat ze leed aan de auto-immuunziekte SLE, stond de wereld van Jenny Verbeek op z'n kop. Als gevolg van de ziekte belandt ze in een rolstoel en moet ze vele aanpassingen maken in haar leven. Ondanks deze tegenslagen is Jenny altijd positief gebleven en is ze nooit stil blijven zitten. Inmiddels heeft ze van alles ondernomen om ook anderen bewust te maken van het leven met een beperking.
Door Joep Peeters
In 2006 verandert er veel in het leven van Jenny als ze door haar ziekte in een rolstoel belandt. Door SLE moet ze haar energie in balans zien te houden. Dit betekent dat ze moet kiezen tussen haar gezin en haar baan bij ASML. "Dat was geen moeilijke keuze als je een kleine van twee jaar oud hebt rondlopen", vertelt Jenny. Ook in huis werden verschillende aanpassingen verricht om het toegankelijk en gebruiksvriendelijk te maken. Met haar gezin verhuist ze in 2009 naar een gelijkvloerse woning. In dit huis wordt onder andere de badkamer verruimt en wordt het keukenblok aangepast zodat ze er onder door kan rijden met de rolstoel. "Ik kan ook niet altijd overal bij wanneer er niemand thuis is. Maar als het iets is wat niet kapot kan, dan probeer ik het wel met iets anders naar beneden te krijgen. Zo word je ook nog super vindingrijk", zegt Jenny lachend. Door de jaren heen vindt Jenny steeds meer oplossingen om langzaamaan weer mobieler te worden. Zo heeft ze inmiddels een rolstoelscooter en een handbike voor haar rolstoel. Hiermee kan ze zelf boodschappen doen en langere tochten maken. Ook heeft ze een aangepaste auto, waarin Jenny met haar handen al het werk van haar voeten kan overnemen en haar rolstoel beter in kan laden.
Een samenleving voor iedereen
Ondanks de beperkingen die een rolstoel met zich meebrengt, is ze nooit thuis blijven zitten treuren. "Ik ben niet zielig en ik kan ook net zo goed als ieder ander van het leven genieten", verteld ze. Jenny probeert zich vooral te focussen op de dingen die ze wel kan, waar ze dan ook vaak dubbel van kan genieten. Al snel werd ze gevraagd om te helpen met de ledenadministratie bij de tennisvereniging, waar ze ook zelf actief werd als rolstoeltennisster. Hierna kwam ze ook in contact met het Platform voor Mensen met een Beperking gemeente Eersel (PMB Eersel). In eerste instantie werd ze gevraagd om de website bij te gaan houden. Langzaamaan is ze steeds meer betrokken geraakt bij het platform en vervult ze inmiddels ook een functie in het bestuur als voorzitter van de werkgroep PR en scholenvoorlichting. Samen met PMB probeert Jenny een samenleving te realiseren waarin iedereen mee kan doen en mee telt, ongeacht beperking of leeftijd. Met PMB heeft ze al veel activiteiten mogen organiseren. "De leukste activiteit is nog altijd de tocht met de wethouders in Eersel geweest", vertelt Jenny. "De wethouders moesten met een rollator, scootmobiel of blindenstok proberen om van het Dolium naar het gemeentehuis te komen." Maar al snel ondervonden ook de wethouders zelf dat dit kleine stukje vele obstakels bevatte. Dit is een van de krachten waar Jenny voor streeft tijdens de activiteiten; inzicht geven en mensen laten ervaren wat het leven met een beperking voor gevolgen heeft. Dit is ook het doel met de 'scholenvoorlichting'. Tijdens deze voorlichtingen gaat Jenny met een team van mensen met verschillende beperkingen, langs diverse basisscholen om kinderen van groepen zeven en acht te laten ervaren hoe het is om een beperking te hebben. Naast voorlichting laten ze de kinderen ook de beperkingen ervaren door ze oefeningen te laten doen, bijvoorbeeld in een rolstoel of met een blindenstok. In oktober zal ook wederom de Week van de Toegankelijkheid plaatsvinden. Samen met het platform gaat ze aan de slag met een toepasselijk thema in deze tijd: digitale toegankelijkheid. De komende tijd heeft ze onder andere de opgave om de website van het platform beter toegankelijk te maken aangezien het platform ook een voorbeeld wil zijn voor andere organisaties.
Denken in oplossingen
Door de voorlichting merkt Jenny dat de reacties van mensen heel snel kunnen veranderen. "Als Roelof, een man met zeer beperkt zicht, bijvoorbeeld in een bus wil inchecken, kan dat soms langer duren door zijn slechte zicht", vertelt ze. Soms krijgt hij dan snel commentaar, omdat men de beperking niet direct kan zien. "Mensen hebben vaak meer begrip als ze de beperking kunnen zien, maar nog meer als ze het zelf hebben ervaren", zegt Jenny. Naast het bewust maken, is ook de toegankelijkheid op alledaagse locaties een belangrijk punt van aandacht. Oplossingen hoeven niet perfect te zijn vindt ze, zolang mensen maar proberen te helpen en het gevoel geven dat je welkom bent. In plaats van een aparte wc voor mensen met een beperking, kan een ruimere wc ook als oplossing dienen. Ook een helpende hand bij het passeren van een verhoging, kan een alternatief bieden voor een rolstoelramp. "Daarnaast", zegt Jenny, "Zijn er met oplossingen vaak ook veel andere groepen bij gebaat. Het verharden van een moeilijk begaanbaar pad helpt zowel rolstoelgebruikers als mensen met een rollator of kinderwagen."
Mensen helpen waar het kan
Naast haar bezigheden bij PMB, werd Jenny ook benaderd voor de Stichting Vrijwillige Hulpdienst Eersel, beter bekend als de Klussendienst. Deze stichting tracht om senioren zolang mogelijk te ondersteunen in het thuiswonen. Dat doen ze door een helpende hand te bieden met vervoer, boodschappen of andere kleine klusjes. "Daarnaast speelt het sociaal contact natuurlijk ook een hele belangrijke rol", vertelt Jenny. Ze vervult voor deze stichting regelmatig een telefoondienst in. Ook in deze activiteiten komt voor Jenny het thema 'iedereen doet mee' weer terug. Via de Klussendienst is Jenny vervolgens terechtgekomen bij Kempen TV als interviewer. Af en toe gaat ze daar mee op pad om bijzondere verhalen in de regio vast te leggen. "Dit was helemaal nieuw voor me, maar ook juist heel mooi omdat je veel bijzondere mensen leert kennen", zegt Jenny. Door de jaren heen is Jenny langzaamaan meer verbeteringen in de toegankelijkheid gaan merken. Mensen met een beperking kunnen steeds beter op een normale wijze meedoen in de samenleving. Natuurlijk geldt dit niet altijd. Als Jenny vertelt dat veel auto's de stoep blokkeren, voel ik me dan ook stiekem opgelucht als ik zie dat ik mijn auto onbewust goed geparkeerd heb. "Maar", geeft Jenny toe, "Als ik niet in een rolstoel was beland, was ik waarschijnlijk ook gewoon blijven werken. Nu kan ik mensen helpen, dus misschien heeft het zo moeten zijn, zullen we maar denken", besluit Jenny lachend.
